به گزارش سپیدخبر،با توجه به معضلات موجود در حوزه ادبی و نوشتاری کشور پیرامون مبحث تفاوت کپی کردن و رفرنس دادن قصد داریم در مطلبی به تفاوت این دو مورد با یکدیگر بپردازیم تا سبب آگاهی بخشی در جامعه خود شویم!
کپی (Copy) یک واژه انگلیسی است که در فرهنگ معین از آن به‌عنوان «رونوشت یا رونویسی» یاد شده است. رونویسی در لغت‌نامه دهخدا به معنای رونویسی. [ن] (حامص مرکب) عمل رونوشت برداشتن، استنساخ کردن، کپیه کردن، استنساخ، نسخه‌برداری، مثل نوشته‌ای نوشتن، رونویسی کردن، سواد برداشتن، استنساخ کردن، نسخه برداشتن است. در فرهنگ عمید از رونویسی به‌عنوان رونوشت برداشتن از نوشتۀ دیگر یاد شده است.
اما تفاوت رونویسی یا کپی کاری با رفرنس چیست؟! در پایگاه اینترنتی امور پژوهشی و علمی از انواع رفرنس نویسی به‌عنوان کار پژوهشی چنین نوشته‌شده است که رفرنس نویسی شامل دو حالت است. الف، رفرنس دهی در خارج از متن (قسمت منبع) و رفرنس نویسی در داخل متن
در ادامه به تشریح انواع رفرنس نویسی اشاره خواهیم نمود:
الف: رفرنس نویسی در خارج از متن (قسمت منابع).
در این مرحله مشخصات کامل آورده می‌شود.
در این مرحله برای مرتب کردن منابع نباید از شماره‌گذاری استفاده کرد. بلکه باید به تبعیت از شیوه رایج جهانی از ترتیب حروف الفبا استفاده نمود.
۱- رفرنس دهی کتاب تألیف.
– اگر یک نفر مؤلف داشته باشد دلاور، علی. (۱۳۷۸). روش‌های تحقیق. تهران: انتشارات آگاه.
– اگر دو نفر مؤلف داشته باشد دلاور، علی؛ شعبانی، حسن. (۱۳۴۶). اسم کتاب. محل نشر: انتشارات.
– اگر سه نفر مؤلف داشته باشد دلاور، علی؛ شعبانی، حسن؛ ملکی، حسن. (۱۳۸۴). اسم کتاب. محل نشر: انتشارات.
– اگر بیش از سه نفر مؤلف داشته باشد دلاور، علی و دیگران. (۱۳۸۶) اسم کتاب. محل نشر: انتشارات.
۲- رفرنس دهی کتاب ترجمه
تایلر، رالف. (۲۰۰۶). اصول برنامه‌ریزی. (ترجمه علی نقی‌پور ظهیر). تهران: انتشارات آگاه.
درصورتی‌که مؤلف آن بیشتر از یک نفر باشد تفاوت چندانی با رفرنس دهی کتاب تألیف ندارد فقط مترجم را می‌آوریم.
۳- رفرنس دهی از مجله.
احمدی، احد. (۱۳۸۴). رویکردهای برنامه درسی. مجله نوآوری‌های آموزشی، سال هفتم، شماره ۴٫
——- ، ——-. ( ) . ——— . ——— ، —— ، ——.
۴- رفرنس دهی از فصل‌نامه
دلاور، علی. (۱۳۸۷)، اسم مقاله. فصل‌نامه رشد، شماره ۷٫
۵- رفرنس دهی از مقاله اینترنتی
دلاور، علی. (۱۳۸۷)، اسم مقاله. آدرس اینترنتی
۶- رفرنس دهی از پایان‌نامه
دلاور، علی. (۱۳۸۶). اسم پایان‌نامه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا کارشناسی. اسم دانشگاه.
۷- سخنرانی (کاست، برنامه تلویزیونی)
شریعتی، علی. (۱۳۸۸). اسم برنامه تلویزیونی: روز پخش.
شریعتی، علی. (۱۳۵۲). رابطه دین و مذهب با سیاست. حسینیه ارشاد. کاست شماره ۱۲۲٫
۸- رفرنس دهی از جزوه دانشگاهی
دلاور، علی. (۱۳۸۶). جزوه روش تحقیق. دانشگاه علوم تربیتی علامه طباطبایی.
۹- رفرنس دهی از ویراستار و گردآورنده
سلطانی، پوری. (۱۳۶۷). قواعد و ضوابط چاپ کتاب شامل ضوابط انتشاراتی شیوه خط فارسی کتاب‌نامه نویسی. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، کتابخانه ملی ایران.
۱۰- رفرنس دهی از بدون ناشر و محل انتشار
کسایی، خسرو. (۱۳۶۲). چگونه عکس رنگی چاپ کنیم؟ تکنیک‌های تاریکخانه. [بی‌جا: بی‌نام].
۱۱- رفرنس دهی از روزنامه
آموزش‌وپرورش نخستین منزلگاه بازسازی فرهنگی. (پنجم مهرماه ۱۳۶۷). اطلاعات. شماره ۱۳۴۳٫ صفحه ۵٫
۱۲- رفرنس دهی از ویرایش
محسنی، منوچهر. (۱۳۵۳). جامعه‌شناسی عمومی. ویرایش ۲٫ تهران: طهوری.
ب رفرنس نویسی در داخل متن
۱- اگر نوشته‌ای که از کتاب یا جایی گرفته شود و نقل‌قول مستقیم باشد لازم است رفرنس دهی آن به این صورت باشد.
نقل‌قول مستقیم (مناف زاده، ۱۳۸۶، صفحه ۱۰۳).
نقل‌قول غیرمستقیم (مناف زاده، ۱۳۸۶)
۲- رفرنس دهی کتابی که تألیف باشد به شیوه زیر است:
– اگر مؤلف آن فقط یک نفر باشد (دلاور، ۱۳۸۷، صفحه ۱۰۲).
– اگر دو نفر مؤلف داشته باشد (دلاور، اسدیان، ۱۳۸۷، صفحه ۱۰۴)
– اگر سه نفر مؤلف داشته باشد (دلاور، شریعتی، محمدیان، ۱۳۸۷، صفحه ۹۰).
– اگر بیشتر از سه نفر مؤلف داشته باشد (دلاور و دیگران، ۱۳۸۶، صفحه ۱۰۱).
نکته: اگر از یک نویسنده کتاب‌هایی داشته باشیم که در یک سال تألیف شده باشند از حروف انگلیسی a و b و C و … استفاده می‌شود. مثلاً:
(دلاور، ۱۳۸۶، a، ص ۵۰).
(دلاور، ۱۳۸۶، b، ص ۹۰).
(دلاور، ۱۳۸۶، c، ص ۲۱).
نکته: اگر مطلبی را از کتابی که در آن نویسنده، آن مطلب را از کس دیگری در کتاب خود نقل‌قول کرده است، بیاوریم رفرنس دهی آن به شیوه‌ی زیر است:
(دلاور به نقل از تایلر، ۱۳۸۴، ص ۴۰).
۳- رفرنس نویسی کتاب ترجمه در داخل متن به شیوه زیر می‌باشد:
(گوتگ، سال میلادی (۱۹۳۵)، صفحه ۱۰۰).
در داخل متن از مترجم نامی آورده نمی‌شود. بلکه تنها از نام مؤلف استفاده می‌شود. همچنین در آوردن سال تألیف هم دقت شود که حتماً سال میلادی که در آن مؤلف آن کتاب را تألیف کرده؛ نوشته شود و از نوشتن سال ترجمه خودداری شود.
نکته: اگر در متن مطالبی را از یک نویسنده به‌صورت پی‌درپی بیاوریم، لازم نیست حتماً در همه موارد نام وی را بنویسیم. در این حالت به‌صورت زیر عمل می‌کنیم.
(دلاور، ۱۳۷۲، صفحه ۱۴).
(همان منبع.) اگر مطلب از همان صفحه باشد.
(همان منبع، صفحه ۱۵) اگر منبع همان بود ولی صفحه تغییر نمود.
۴- رفرنس دهی مقاله در داخل متن
– اگر مؤلف مقاله ما یک نفر باشد (دلاور، ۱۳۸۷، صفحه ۱۶).
– اگر مؤلف مقاله دو نفر باشد (دلاور، رضایی، ۱۳۸۷، صفحه ۱۶).
– اگر مؤلف مقاله سه نفر باشد (دلاور، رضایی، حسینی، ۱۳۸۵، صفحه ۱۰۰).
– اگر مؤلف مقاله بیشتر از سه نفر باشد (تایلر و دیگران، ۲۰۰۷، صفحه).
در حالت کلی شیوه رفرنس دهی مقاله با کتاب تألیف فرق چندانی ندارد.
۵- رفرنس دهی از اینترنت در داخل متن
(اسدیان، ۱۳۸۶).
۶- رفرنس دهی از پایان‌نامه یا تحقیق
اگر نویسنده یا مؤلف یک نفر باشد (دلاور، ۱۳۴۷، صفحه ۶۰)
اگر نویسنده یا مؤلف دو نفر باشد (دلاور، حسینی، صفحه ۴۱)
اگر نویسنده یا مؤلف سه نفر باشد (دلاور، اسدیان، حسینی، صفحه ۲۰)
۷- رفرنس دهی سخنرانی (برنامه تلویزیونی).
(قمیشی، ۱۳۸۵)
۸ – رفرنس دهی ویراستار و گردآورنده
سلطانی، پوری. قواعد و ضوابط چاپ کتاب شامل ضوابط انتشاراتی شیوه خط فارسی کتاب‌نامه فارسی. (۱۳۶۷). تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی کتابخانه ملی ایران. صفحه ۸۰٫
۹- رفرنس دهی بدون ناشر و محل انتشار
کسایی، خسرو. (۱۳۶۲). چگونه عکس رنگی چاپ کنیم؟ تکنیک‌های تاریکخانه. [بی‌جا: بی‌نام]، صفحه ۲۳۰٫
۱۰ – رفرنس دهی از ویرایش
محسنی، منوچهر. (۱۳۵۳). جامعه‌شناسی عمومی. ویرایش ۲٫ (تهران: طهوری). ص ۱۵٫
۱۱- رفرنس دهی از روزنامه
آموزش‌وپرورش نخستین منزلگاه بازسازی فرهنگی. (پنجم مهرماه ۱۳۶۷). اطلاعات، شماره ۱۳۴۳٫ صفحه
امید است تفاوت این دو موضوع برای افرادی که تفاوت رفرنس دهی را با کپی کاری از یکدیگر تشخیص نمی‌دهند قابل‌لمس باشد!
رشت ۲۰
- کد خبر 34772
- پرینت
