به گزارش غیرمنتظره، نژادهای بومی به دلیل دارا بودن ویژگی‌های منحصربه‌فرد جزو ذخایر ژنتیکی کشور محسوب شده و شناخت بیشتر ساختار ژنتیکی آن‌ها به حفظ و حراست آن‌ها و به تدوین برنامه‌های اصلاح نژادی کمک خواهد کرد؛ پایش، شناسایی و ثبت جمعیت‌ها و نژادهای بومی هر کشور ضرورتی انکارناپذیر است.

باهدف حفظ ذخایر ژنتیکی و احیاء نژادهای بومی موجود در کشور پروژه ثبت و پایش جمعیت اسب کاسپین توسط بخش تحقیقات علوم دامی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان موردمطالعه قرار گرفت.

دکتر علیرضا فلاح نصرت‌آباد، رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان با اشاره به اجرای این پروژه و اهمیت حفظ ذخایر ژنتیکی دام بومی موجود در کشور گفت: این کار باهدف توسعه تحقیقات کاربردی، استفاده بهینه از توانمندی‌های موجود استان و کشور در زمینه اسب کاسپین در محیط‌های طبیعی و خاستگاهشان انجام می‌شود.

وی با اشاره به اینکه مجتمع تحقیقات، آموزش و حفظ ذخایر ژنتیکی اسب کاسپین از سال ۱۳۸۹ در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان و زیر نظر موسسه تحقیقات علوم دامی کشور تأسیس و راه‌اندازی شده اظهار داشت: بر اساس برنامه راهبردی تحقیقات حفظ ذخایر ژنتیکی دامی کشور، حفاظت از ذخایر ژنتیکی اسب کاسپین بر عهده مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی گیلان گذاشته‌شده و این مجتمع تنها مرکز حفظ ذخایر ژنتیکی و تحقیقات اسب کاسپین در ایران و منطقه می‌باشد که با توجه به خط‌های خونی متنوع که طی سالیان متمادی حفظ گردیده آن را از این لحاظ متمایز گردانده است.

دکتر هوشنگ دهقان‌زاده، معاون پژوهش و فناوری مرکز تحقیقات و مسئول بخش تحقیقات علوم دامی و مجتمع تحقیقات، آموزش و حفظ ذخایر ژنتیکی اسب کاسپین به‌عنوان مجری پروژه گفت: این جمعیت‌ها علاوه بر آنکه میراث ملی یک کشور هستند به‌عنوان میراثی جهانی نیز مطرح می‌باشند؛ این جمعیت‌ها حاصل هزاران سال انتخاب طبیعی و مصنوعی و سازگاری با شرایط اقلیمی زیستگاه‌های طبیعی خود هستند و اطلاعات حاصل از شناسایی و ثبت جمعیت‌های در خطر انقراض کارکرد حفاظتی نیز داشته و برای هر نوع تصمیم‌گیری و تدوین استراتژی‌های حفاظت از ذخایر ژنتیکی مورد نیاز می‌باشند که امروزه با تغییر نگرش اسب‌داران و افزایش اختلاط نژادهای مختلف اسب با یکدیگر، جمعیت اسبان خالص به‌شدت روند کاهشی داشته و این امر ایجاب می‌نماید که سازمان‌های مرتبط مسئول نسبت به حفظ ذخایر ژنتیکی اسب اقدامات مؤثری را انجام دهند.

وی ادامه داد: به‌منظور حفظ، توسعه و افزایش اندازه واقعی و مؤثر جمعیت اسب کاسپین و انجام عملیات اصلاح نژادی در آینده باهدف بهبود عملکرد آن‌ها در گام اول نیاز به پایش، شناسایی و ثبت این جمعیت‌ها می‌باشد.

شایان‌ذکر است این پروژه از سال ۱۳۹۷ آغاز گردیده و پس از مراحل شناسایی و ثبت مشخصات اولیه و غربال فنوتیپی در مرحله بعد اقدام به غربال ژنتیکی، تعیین ژنوتیپ، تست‌ها و آزمون‌های مرتبط و تشکیل بانک اطلاعات ژنوتیپی و فنوتیپی شده و در انتها انتظار می‌رود که تشکیل کتاب تبارنامه اولیه و انساب جمعیت پایه قابل‌دسترس گردد.