به گزارش غیرمنتظره و به نقل از وقایع روز، شب گذشته، احمد مسعود رهبر مقاومت مردمی افغانستان در پنجشیر، در مصاحبه‌ای با محمد حسین جعفریان، خبرنگار مستندساز و کارشناس ارشد مسائل افغانستان شرکت کرد و به سوالات مهم وی پاسخ داد.

احمد مسعود در ابتدای این مصاحبه خطاب به جعفریان گفت: جدا سپاسگزار هستم به خاطر ایستادگی‌تان و دفاعتان از مردمتان از ملتتان از آزادی و از انسانیت این برای همه ما به شدت دلگرم کننده و به شدت قوت قلب است. هم شخصا و هم به نمایندگی از ملت افغانستان تشکر می‌کنم.

مسعود افزود: در ابتدا لازم می‌دانم از مردم ایران این ملت انسان‌دوست، نوع‌دوست و آزادی‌خواه که از مردم افغانستان، مبارزه، دفاع و مقاومت آنان در مقابل دهشت و وحشت دفاع کردند، ایستادند و حمایت کردند، من جدا سپاسگزار هستم. همچنین از تمام شخصیت‌هایی که در این مدت از مردم ما و از مقاومت ما حمات کردند جدا سپاسگزار هستیم و این را به دیده قدر می‌نگریم این به شدت برای مقاومت‌گران دل‌گرم کننده بود وقتی که می‌شندیدند برادر‌ها و خواهر‌ها در آن طرف مرز‌ها به یادشان هستند و حمایتشان می‌کنند و ما واقعا سپاسگزار هستیم.

در ادامه محمد حسین جعفریان سوالات خود از احمد مسعود را مطرح کرد:

تصمیم دیگران بود که جنگ را به ملت ما و مردم ما تحمیل کردند

محمد حسین جعفریان: شما به عنوان رهبر جریان مقاومت ممکن است در مقابل پرسش‌هایی قرار بگیرید که پاسخ به آن‌ها چندان آسان نباشد از جمله این‌که ممکن است برخی از مخاطبان شما بپرسند که چرا باید به جنگ طالبان رفت، طالبانی که پرچمشان کلمه خداست و طلبه علوم دینی هستند، نظر شما چیست؟

احمد مسعود: باید بگویم پاسخ سوال شما بسیار آسان است و سخت نیست. ما به هیچ عنوان جنگ را به کسی تحمیل نکردیم و ما جنگ‌خواه و جنگ‌طلب نبودیم و همیشه دروازه صلح و مذاکره و مصالحه را باز گذاشتیم، اما متأسفانه این تصمیم دیگران بود که جنگ را به ملت ما و مردم ما تحمیل کردند و تمام چیز‌هایی که ما پیش‌بینی می‌کردیم مبنی بر اینکه به هیچ عنوان باوری به آزادی، باوری به حقوق و رأی مردم، باوری به حقوق انسان، باوری به حقوق زن، باوری به تحصیلات و علم موجود نیست و به جای آن تمامیت‌خواهی، دگم‌اندیشی و عقب‌گرد به گذشته وجود دارد.

تمام پیش‌بینی‌های ما درست از کار درآمد و روز‌به‌روز می‌بینیم که همین سیاست‌ها توسط گروه خاصی تعقیب می‌شود. دلیل مبارزه ما، دفاع از این ارزش‌ها بود که برای مردم ما و ملت ما به عنوان خطوط صلح مطرح است. ما در طول چندین دهه گذشته شهید داده‌ایم تا این ارزش‌ها حفظ شود.

در این میان هیچ مسأله شخصی و هیچ تصمیم و خواست شخصی وجود نداشته و ما به نمایندگی از کل مردم افغانستان به خاطر حفظ این ارزش‌ها و به خاطر فهماندن به تمام طرف‌ها که این ارزش‌هاست که باعث حفظ ثبات در افغانستان می‌شود، مبارزه کردیم و ایستادیم، در صورتیکه ما همیشه می‌خواستیم مبارزات را سیاسی پیش ببریم، ولی وقتی جنگ به ما تحمیل شد و جنگ بر سر خانه‌های ما و مردم آمد، ما مجبور به دفاع از مردم و خود و کشورمان شدیم.

ما هیچ‌وقت جنگ را بالای سر خانه و سرزمین هیچ‌کسی نبردیم. به همین دلیل این حق مسلم شرعی، دینی و میهنی ماست که در مقابل گروهی که آمدند و می‌خواهند که عزت مردم، آبروی مردم و جان و مال آنان را در خطر بیاندازند و مصادره بکنند بایستیم و مبارزه کنیم.

هر کسی که می‌گوید این مسائل اتفاق نیافتاده است، باید ببیند که دنیا و کوهی از اسناد و مدارکی موجود است که در رسانه‌ها بیان می‌شود و مشخص است که به دنبال چه مسائلی هستند.

صحبت از حکومت فراگیر بود و دیدید که در عمل حکومت فراگیرشان چه معنایی دارد به همین دلیل مبارزه ما به خاطر دفاع از آن ارزش‌ها بوده است و تا تحقق آن ارزش‌ها ما از پای نمی‌نشینیم و مبارزه و مقاومت خود را ادامه می‌دهیم.

چطور مبارزه در برابر داعش درست است و در مقابل گروهی عین آنان این‌طور نیست؟

پیرامون این‌که که در بیرق و پرچمشان کلمه «لا اله الا الله محمدا رسول الله» نوشته شده است بگویم، شما می‌بینید که در پرچم داعش هم عین همین نوشته شده است، پس چطور مبارزه در برابر داعش درست است، ولی در مقابل کسانی که عین عمل آنان را تکرار می‌کنند و عین همان دیدگاه افراطی را دارند و عین جنایاتی که داعش مرتکب شده است را نیز اینان در طول چندین دهه مرتکب شده‌اند. پس چطور در مقابل اینان مبارزه روا نیست. بدون شک هم از منظر دین، هم از منظر تمدنی، ملی و انسانی، مبارزه و دفاع به خاطر ارزش‌های یاد شده و در مقابل چنین گروهی، بدون شک رواست و ما به این مسأله افتخار می‌کنیم.

مبارزه ما به خاطر آزادی‌ای است که امروز سلاخی شده است

جعفریان: برخی طرفداران شما در فضای مجازی مقاومت پنجشیر را به یک قوم خاص نسبت می‌دهند و به دیگر اقوام به خصوص پشتون‌ها پرخاش می‌کنند و برخی دیگر می‌گویند در جمع کردن اقوام و بلند کردن پرچم ملی باید تلاش بیشتری بشود، نظر خود را به صورت صریح در این زمینه بیان کنید؟

مسعود: مبارزه و مقاومت ما به خاطر استقلال و آزادی افغانستان است نه آزادی یک جغرافیای خاص و قوم و منطقه‌ای به خصوص. به وضوح باید بگویم ظلمی که در حق مردم پشتون ما در طول چند ماه اخیر در قندهار صورت گرفته، کوچ‌های اجباری که انجام شده، قتل‌های مرموز و دسته‌جمعی که صورت گرفته و کوچ اجباری که امروز به مردم دایکندی و قوم شریف هزاره ما تحمیل شده و قتل‌هایی که در میان آنان صورت می‌گیرد چه بسا به مراتب کلان‌تر و بزرگ‌تر از جنایاتی است که در پنجشیر انجام گرفته است. ما به خاطر تمام این مردم مبارزه می‌کنیم و تلاش ما دفاع از همگان است.

همیشه چه در دفتر کاری خود، چه در برنامه‌ها و کارهایم به بیرق ملی به عنوان نماد وحدت ملی و نماد کشورمان افتخار کردیم و این بیرق همیشه نزد ما وجو دارد. بیرق دولت اسلامی (بیرق سه رنگ جبهه مقاومت پنجشیر) هم به عنوان یک نماد مقاومت و ایستادگی در کنار مردم ما حضور دارد. ما این نماد‌ها را به شدت ارج می‌نهیم و برای ما ارزشمند هستند و در این زمینه هیچ مخالفتی وجود ندارد.

هر فرد یا گروهی در هرجا که ادعا و اظهار کنند که مبارزه و تلاش ما به خاطر قوم خاص و یا جغرافیای خاصی است، از نظر و دید ما این چنین افرادی حتی اگر از جمع طرفداران ما باشند، غلط هستند و به هیچ عنوان از ما نمایندگی نمی‌کنند.

مبارزه ما به خاطر استقلال افغانستانی است که متأسفانه امروز استقلالش زیر سؤال رفته است. واضح صحبت می‌کنیم؛ مبارزه ما به خاطر آزادی‌ای است که امروز متأسفانه سلاخی شده است، مبارزه ما به خاطر عدالتی است که امروز متأسفانه موجود نیست و مبارزه ما به خاطر انسانیتی است که امروز در زنجیر است.

افغانستان در زنجیر به هیچ عنوان باعث ثبات در منطقه نمی‌شود

جعفریان: آیا همسایگان افغانستان انتظار شما را برآورده کردند، چه انتظاری از آن‌ها دارید؟

مسعود: ضمن این‌که از همسایگانمان سپاسگزارم که صدای مشروعیت طالبان را بلند نکردند (آنان را به مشروعیت نشناختند) و ما این موضعشان را تأیید کرده و خواستاریم که در این موضع استوار بمانند و تلاش بکنند در افغانستان به همان ترتیبی که در صحبت‌ها مطرح شده است که یک دولت فراگیر تشکیل شود که ضامن استقلال، آزادی و عدالت در افغانستان باشد که هم تأمین کننده منافع منطقه است و هم باعث ارامی در داخل کشور افغانستان خواهد بود. ما از این موضع حمایت می‌کنیم، اما در عین حال چیزی را که لازم می‌دانم یادآور شوم این است که مردم افغانستان این روز‌های سخت را به یاد خواهند سپرد.

بدون شک ما از تمام مردم همسایه‌های خود به میزانی سپاسگزاریم که اندازه ندارد. جون مردم نشان دادند که در تاریک‌ترین روزها، انسان‌دوستی و ایستادگی به خاطر آزادگی مرز نمی‌شناسد و مردم از اقصی نقاط جهان علی‌الخصوص در کشور ایران حمایتشان از مردم افغانستان را تا حدی نشان دادند که قابل تصور نبود و ما به شدت سپاسگزار آنان هستیم.

اما در قاموس دولت‌ها، بازهم مردم این را به یاد خواهند سپرد که در شرایط سخت چه کسی در کنار مردم افغانستان و در کنار ارزش‌های مردم این کشور ایستاد، امیدوارم که منطقه در این راستا برای جلوگیری از یک بحران و آتش بزرگ بتوانند موضعی قوی اتخاذ کنند و بتوانند باعث ثبات در منطقه و افغانستان شوند.

در مورد ثبات افغانستان، همگان باید به این باور و به این نقطه برسند که در افغانستان جز تشکیل یک دولت فراگیر و تعیین سرنوشت مردم توسط خود آنان و تأمین آزادی و امنیت، راه دیگری برای ثبات وجود ندارد.

افغانستان در زنجیر و افغانستانی که استقلالش زیر سؤال باشد، افغانستانی که نظامش دست‌نشانده دیگران باشد به هیچ عنوان باعث ثبات در منطقه نمی‌شود.

امنیت زیر استبداد در باطنش بحران‌های بزرگتری را می‌پروراند

جعفریان: خیلی از دوستان، ناظران مسائل افغانستان و حتی مردم افغانستان و برخی از مدعیان مسائل افغانستان مطرح کرده‌اند که جریان مقاومت به دلیل این که اسلحه به دست گرفته است باعث جنگ و خونریزی و نابودی صلح می‌شود و عده‌ای با این تفکر با مقاومت مخالفت می‌کنند، نظر شما چیست؟

مسعود: اگر بگوییم که ختم جنگ باعث امنیت می‌شود، خب بدون شک ما می‌توانستیم سکوت کنیم و افغانستان می‌توانست امنیت داشته باشد، اما کره شمالی هم دارای امنیت است آیا ما می‌خواهیم که شرایطی مانند کره شمالی داشته باشیم.

همیشه باید در نظر داشته باشیم که آزادی و عدالت به مراتب بالاتر از هر چیزی قرار دارد. امنیتی که زیر استبداد، ظلم، ستم، ترس و وحشت باشد، مقطعی است و خود در باطنش بحران‌های بزرگتری را می‌پروراند. ایستادگی و مبارزه ما به خاطر آن ارزش‌هایی است که ارزش هر نوع فداکاری دیگری را نیز داشت.

تصمیم ما به خاطر خدا، ملت و مردمان بوده است

امروز تمام خانه ما نابود و ویران شد و به یک ترتیبی آن‌ها را تخریب کردند، تمام اموال شخصی پدری و هر آن‌چه که داشتیم را برده‌اند. از خانواده من شهید شدند، اما تا همین لحظه سرسوزنی هیچ دلهره و نگرانی نداشتیم و با افتخار اگر ده بار دیگر هم لازم باشد همین تصمیم را خواهیم گرفت، چون مسیری که انتخاب کردیم به خاطر شخص خود یا منافع شخصی خود نبوده است بلکه تصمیم ما به خاطر خدا، ملت و مردمان بوده و تا همین لحظه که صحبت می‌کنم در پنجشیر جنایات بسیاری صورت داده‌اند، بدون شک اگر ما در پنجشیر ایستادگی نمی‌کردیم شاید که طالبان به این‌جا نیز مانند ولایات دیگر بدون هیچ جنگی می‌توانستند رخنه کنند. اما در پنجشیر جنگ شد، مبارزه و مقاومت شد و تا همین لحظه مقاومت‌گران ما در نقاط مختلف حضور دارند و انشاالله روز به روز مقاومتشان قدرت می‌گیرد و ما تلاش داریم.

یک نفر در مقابل من نایستاد که بگوید چرا تو جنگ‌افروزی کردی؟ / خانواده شهیدان پنجشیر می‌گویند: محکم کمرت را ببند و پیش برو

تا همین لحظه صد‌ها خانواده عزیزان خود را از دست داده‌اند و با من در ارتباط هستند و من با آنان صحبت می‌کنم و یک نفر از آن‌ها تا کنون به من نگفته است که چرا تو آمدی و در این‌جا جنگیدی، حرف همه آنان این است که به خاطر همین خون‌های بر حق خوشت باشد که راه ما را به یک ترتیب از دست ندهی، خوشت باشد که در این راه خسته نشوی، محکم کمرت را ببند و پیش برو.

یک نفر در مقابل من نایستاد و یک نفر به من مراجعه نکرد که بگوید چرا تو جنگ‌افروزی کردی. امروز هم مبارزه ما به خاطر ارزش‌ها و سلامت و استقلال افغانستان است. همه مردم افغانستان به این اصل باور دارند که مردن از زندگی زیر چتر بردگی بهتر است. حاضریم کشته و شهید شویم.

شخص خود من به نیت شهادت وارد دره پنجشیر شدم، اما هیچ‌وقت این دیدگاه و این شرایط را قبول نداریم که زیر چتر بردگی بیگانگان، استبداد، دگم‌اندیشی و افراط زندگی کنیم.

جعفریان: موقعیت امرالله صالح در جبهه مقاومت چیست؟

مسعود: جناب امرالله خان صالح کاملا هماهنگ و همکار است و به هیچ عنوان مخالف مقاومت و ما نیست و آن داستان‌هایی که در زمان دولت کابل اتفاق افتاد و هر نوع اختلافاتی را که یک عده می‌گفتند اختلافاتی با سیاسیون دارد، در شرایط فعلی در جبهه مقاومت به هیچ عنوان وجود ندارد.

تا امروز به هیچ عنوان درخواست کمک علنی از کشور یا گروهی انجام ندادم

جعفریان: آیا تا کنون از کشوری درخواست کمک کرده‌اید؟

مسعود: لازم می‌دانم که این موضوع را به وضوح بیان کنم. هر کشوری که حاضر شود به مقاومت کمک کند با این دید که انسانیت را کمک کند، مردم افغانستان را کمک کند که بار دیگر عزت، آزادی، عدالت و استقلال به این کشور بازگردد و باعث انسجام و اتحاد و امنیت در افغانستان شود که حاصل آن امنیت در منطقه خواهد بود، ما از کمک آن کشور استقبال و حمایت می‌کنیم.

اما شخص خود من تا امروز به هیچ عنوان درخواست کمک علنی از کشور یا گروهی انجام ندادم، ایستادگی و مبارزه ما وابسته به این نبوده که کسی کمکی به ما بکند. ما تصمیمان بر این بود که تا دم مرگ از عزت کشور و مردم خود ایستادگی کنیم. ما استقبال می‌کنیم اگر کشور یا ملتی آمادگی داشته باشد که در کنار ملت افغانستان و در کنار مقاومت‌گران به خاطر استقلال، ارزش‌های انسانی و تمامیت ارضی افغانستان و مقابله در برابر تروریسم بین‌المللی که منطقه و دنیا را تهدید می‌کند و کوشش می‌کند که افغانستان بار دیگر به خانه تروریست‌ها تبدیل شود.

افغانستان در حال تبدیل به خانه تروریسم است

ما و شما می‌بینیم که امروز در جبهه پنجشیر اسناد زیاد و بزرگی داریم در خود افغانستان همین لحظه‌ای که صحبت می‌کنم، گروه‌های مختلف و صد‌ها و هزاران نفر از کشور‌های مختلف از تروریست‌های مشهور حضور دارند و چه بسا که هنوز موج افزایششان در پیش باشد و افغانستان در حال تبدیل به خانه تروریسم است و ما می‌خواهیم از این امر جلوگیری کنیم و از هر کشوری که ما را در این راه یاری کند سپاسگزار خواهیم بود. اما تا امروز چیزی انجام نشده است.

قضیه مقاله در واشنگتن پست چه بود؟

جعفریان: در مورد کمک خواستن از دیگران، مقاله‌ای در واشنگتن پست منتشر کرده بودید و از آمریکایی‌ها به نحوی درخواست دخالت و کمک کرده بودید، می‌شود در این رابطه صحبت کنید آیا آن مقاله نتیجه‌ای داشت آیا درباره کمک خواستن صحبت دیگری دارید و آیا از کشور دیگری درخواست کمک کردید؟

مسعود: درباره انتشار مقاله من در واشنگتن پست لازم می‌دانم که به وضوح بگویم در شرایط استثتنایی و بسیار سختی دوستانی بودند که سعی می‌کردند به هر شکلی شده و از هر طریقی کمک‌هایی بیاید و، چون مقصر این اوضاعی که پیش آمده آمریکا بوده است و مردم افغنستان این کشور را در صلح با خود می‌دانستند این کار را انجام دادند.

تلاش دوستان بود و من در زمان انتشار مقاله در پنجشیر بوده و از انتشار آن بی‌اطلاع. این مقاله می‌گفت آمریکا که خودش این بحران را ایجاد کرده است حال باید در حل آن نقشی ایفا نماید، دوستانی به قصد و نیت کمک به جبهه مقاومت و مردم افغانستان دست به این کار زده بودند که نتیجه‌ای هم از آن حاصل نشد.

هر کشوری که حاضر باشد در کنار مردم افغانستان کشور را از این ورطه خطرناک نجات دهد ما استقبال می‌کنیم

اما جدای از آن مسأله یکبار دیگر باید گفت در همین لحظه‌ای که صحبت می‌کنیم ده‌ها گروه تروریستی در افغانستان زیر پوشش همین گروه طالبان که فعلا در کشور هستند و امنیت آن گروه‌ها را فراهم کرده است، وجود دارند. از القاعده تا دیگر گروه‌ها که سربازگیری و تجهیز می‌شوند و بدون شک امنیت منطقه و بسا فراتر از منطقه را تهدید می‌کنند، به همین دلیل هر کشوری که حاضر باشد در کنار مردم افغانستان با آنان مبارزه کند و کشور را از این ورطه خطرناک نجات دهد و به هر شکلی به مردم کمک کند ما استقبال می‌کنیم و تشکر و همکاری خواهیم داشت. اما تا امروز یک همکاری جدی که بتواند مردم و مقاومت و ایستادگی آنان را کمک کند، انجام نشده است؛ و ما در هر صورت چه با کمک یا بدون کمک، ایستادگی خود را که به خاطر خدا و کشورمان است و مشروط به کمک یا حمایت هیچ‌کس نیست ادامه خواهیم داد.

به هیچ عنوان علاقه‌ای به کار‌های نظامی و حتی سیاسی نداشته‌ام

جعفریان: می‌دانم که تحصیلات شما در حوزه علوم نظامی بوده است آیا علایقتان هم به حوزه سیاسی و نظامی محدود می‌شود؟

مسعود: زمانی یک خبرنگار روسی از پدرم پرسید: «دوست دارید پسرتان چکاره شود؟» پدرم پاسخ داد: «دیپلمات.» گفتند: «حیف است پدرتان نظامی و شما نظامی باشید، پسرتان نباشد…» پدرم گفتند: «بگذار حیف باشد.»‌ای کاش «بگذار حیف باشد» اتفاق می‌افتاد، چون به هیچ عنوان علاقه‌ای به کار‌های نظامی و حتی سیاسی نداشته‌ام، اما این اوضاع به من تحمیل شده است. وقتی بی‌عدالتی را درکشور خود دیدم وقتی که متأسفانه خطرات امروز را می‌دیدیم وارد عرصه سیاسی شدم تا اگر بتوانم کمکی به مردم خود بکنم. امروز هم فقط برای دفاع از مردم و وطن وارد حوزه نظامی شده‌ام و علاقه‌ای به آن ندارم.

علاقه شخصی من همیشه به آسمان و ستاره‌ها بوده است و هنوز به یاد دارم که برنامه صدا و سیمای ایران به نام «آسمان شب» در شبکه چهار در این‌باره را تماشا می‌کردم که اگر اشتباه نکنم آقای صفاریان‌پور و ناظمی در آن حضور داشت و آن‌را فراموش نمی‌کردم. من به شدت علاقه‌مند کیهان‌شناسی بودم و اگر به علاقه شخصی خودم عمل می‌کردم هیچ‌گاه وارد این عرصه نمی‌شدم و وارد ادبیات یا فیزیک یا فیزیک فضایی و دیگر مسائلی که در نوجوانی به شدت علاقه داشتم می‌رفتم. اما امروز مجبور هستم و در کنار تک‌تک مردم افغانستان مسئولیتی دارم که از کشور خود، استقلال و عزتش به عنوان یک مسئولیت میهنی دفاع کنم پس هرگونه سلیق و علاقه شخصی را کنار گذاشتم و امده‌ام که اگر بتوانم کاری برای مردم خود انجام دهم.

خرم آن روز کز این منزل ویران بروم

جعفریان: از علاقه‌ات به شعر و ادبیات مطلع هستم اگر همین اکنون ازت بخواهیم که غزلی از حافظ بخوانی کدام را انتخاب می‌کنی؟

مسعود: از حافظ شعر‌های زیادی در سرم دور می‌زند و نمی‌دانم کدام را بخوانم، ولی اگر یک چیز در ذهنم بیاید همان شعری است که پدرم می‌خواند:

خرم آن روز کز این منزل ویران بروم
راحت جان طلبم و از پی جانان بروم
گر چه دانم که به جایی نبرد راه غریب
من به بوی سر آن زلف پریشان بروم

هم‌چنین احمد مسعود در پاسخ به محمد حسین جعفریان که گفت این مصاحبه او را به یاد احمدشاه مسعود انداخته و او را به ان دوران برده است گفت: ای‌کاش در همان روز‌ها بودیم که روزگار خوبی بود.

شما مردم و ملت آزاده ایران بیش از این بر ما حق دارید

در پایان این مصاحبه، جعفریان از احمد مسعود که با وجود مشکلات و درگیری‌های فراوان در این مصاحبه شرکت کرده است تشکر کرد و احمد مسعود در پاسخ گفت: شما مردم و ملت آزاده ایران بیش از این بر ما حق دارید و باعث افتخار است که هم‌کلام دوست پدر خود و کسی که در روز‌های سخت در کنار او بوده است. برای شخص من «حماسه ناتمام» ـ فیلی اثر محمد حسین جعفریان درباره احمدشاه مسعود و مبارزاتش ـ همیشه قاب کوچکی به گذشته از دست داده‌ام بوده است که مرا پیش پدر برمی‌گرداند مثل این‌که هنوز در کنارش هستم. این کمترین کاری بود که می‌توانستم انجام دهم. تشکر می‌کنم از شما و مردم و پیام‌های اقشار مختلف مبنی بر درخواست برای کمک به افغانستان و مقاومت. ما در تلاش هستیم زمینه این کمک‌ها را فراهم کنیم، ولی فعلا فقط می‌توانم تشکر کنم و از خدا می‌خواهم همه این قدم‌ها را قبول کند و ما را به سرمنزل مقصود برساند.