به گزارش غیرمنتظره، پژوهشگر تاریخ گیلان گفت: در خوانش سنگ قبر تاریخی کشف شده در حریم قلعه رودخان مشخص شد این سنگ مربوط به قبر یکی از حاکمان محلی احتمالا مربوط به اواسط قرن دهم است.

علی امیری افزود: تکه سنگ یاد شده تنها یک سوم از کل این سنگ قبر است و «کلمه سلطان عالی شان» از آن استخراج شده است.

وی اظهار داشت: بقایای حجاری شده روی این سنگ قبر تقریبا به مرور زمان از بین رفته و فقط چند کلمه بازخوانی شده است.

پژوهشگر تاریخ گیلان ادامه داد: در دوران قبل از قاجاریه سنگ قبر بزرگان بصورت مکعب مستطیلی حاوی آیات قرآن، مشخصات و یک نقاشی نزدیک به حرفه متوفی بر روی سنگ خبر حک می‌شد.

امیری افزود: این سنگ قبر شباهتی به سنگ قبور نگهداری شده در موزه شیخ صفی الدین اردبیلی دارد.

به گفته معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان، تکه سنگ یاد شده در دهه ۸۰ بدست آمده و یکی از مهم‌ترین دلایل اهمیت کشف این سنگ قبرعدم وجود گورستان تاریخی در این منطقه است.

ولی جهانی در همین رابطه گفت: با توجه به سنگ کشف شده در حاشیه رودخانه احتمال وجود گورستان در مناطق بالا دست داده می‌شود.

وی اظهار داشت: این سنگ قبر تاریخی که اکنون در موزه باستانشناسی رشت قرار دارد، توسط باستان‌شناسان مورد مطالعه قرار گرفته و امید است نتایج حاصل از این پژوهش‌ها بتواند اطلاعات جدید و مهمی در خصوص این قلعه شاخص و منطقه قلعه رودخان در اختیار پژوهشگران قرار دهد تا زمینه مطالعات آتی را فراهم آورد.
قلعه رودخان یکی از شگفت‌انگیزترین بناهای نظامی ایران است.

این بنای عظیم که در ۲۳کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن و در میان جنگلهای سر به فلک کشیده واقع شده است نمادی از کوشش گیلانیان برای حفاظت و صیانت از این سرزمین است.

بنای قلعه رودخان در ارتفاع ۶۸۷ تا ۷۷۸متری از سطح آبهای آزاد و در دو سوی آن دو رودخانه جاری است.

این اثر تاریخی – طبیعی احتمالا در دوره خاندان اسحاقی (مقارن با سلجوقیان) که بر غرب گیلان حکومت می‌کرده‌اند بنا شده است، هر چند برخی پژوهشگران بنیاد آن را به پیش از اسلام نسبت می‌دهند.

قدیمی‌ترین سند از این قلعه کتیبه‌ای سنگی ست که تاریخ تجدید بنای آن را بین سالهای ۹۱۸تا ۹۲۱ ه. ق (مقارن با حکومت شاه اسماعیل صفوی ذکر می‌کند.

این بنا در دوره حکومت زندیه توسط هدایت الله خان فومنی حاکم فومن تعمیر و توپ‌هایی به منظور دفاع در آن نصب شد.

این دژ نظامی به اسامی دیگری چون قلعه حسامی، قلعه هزار پله و قلعه سگسگال نیز معروف است.

وسعت بنا ۶/۲هکتار بوده و از سه بخش اصلی شرقی، میانی و غربی تشکیل شده است.

دروازه ورودی در بخش میانی واقع است، بخش شرقی که احتمالا قدیمی‌تر از سایر بخش هاست دارای دروازه ورودی مجزا و همچنین در اضطراری است ومقر افسران ارشد نیز در این بخش قلعه واقع شده است.

بخش غربی مرتفع‌ترین قسمت قلعه است و عمارت شاه‌نشین و آب انبار در آن قرار دارد.

طول باروی قلعه یک هزار و ۵۰۰ متر و ارتفاع آن بین پنج تا ۱۲متر متغیر است.

باروها و برج‌های متعدد قلعه با مصالح سنگ، آجر و ملات آهکی ساخته شده اند.

این اثر ارزشمند ملی به شماره ۱۵۴۶و در تاریخ سی‌ام مردادماه ۱۳۵۴در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.