برخی، سه فراکیسونه بودن این مجلس را نقطه ضعف آن میدانند و اینکه فراکسیونها کار آمدی لازم را نداشتند را نشانهای از سردرگمی سیاسی مجلس قلمداد میکردند. همچنین از دیدگاه منتقدان ، مجلس جایگاهی که به عنوان راس امور باید داشته باشد ، دارا نبود و این موضوع با دخالتهای مجمع تشخیص، شورای هماهنگی سران قوا و سایر شوراهای عالی در امر قانونگذاری نمود یافت.
این انتقادات در حالی مطرح میشود که مدافعان عملکرد این مجلس، کم حاشیه بودن و تصویب قوانین لازم برای کشور را نقطه قوت آن میدانستند. علی لاریجانی، رییس مجلس در آخرین روزهای کاری این دوره در مقام دفاع از عملکرد نظارتی بهارستان، نظارتهای قوه مقننه را “محترمانه و فاخر” توصیف کرد.
به هر تقدیر ۴ سال از زمان شروع به کار مجلس دهم میگذرد و تاریخ قضاوت خواهد کرد کسانی که عنوان معتمدین مردم وارد بهارستان شدند چه کارنامه ای از خود به جای گذاشتند .
در این گزارش برآنیم که نیم نگاهی بیندازیم به اتفاقات پرحاشیه مجلس دهم که از کتککاری تا سلفیهای خاطرهانگیز را دربر میگیرد.
نماد امید، آقای سکوت!
محمدرضا عارف، سرلیست امید در تهران و رای اول پایتخت وقتی در رقابت با علی لاریجانی برای تصاحب کرسی ریاست مجلس شکست خورد، وارد یک دوره طولانی سکوت شد.
این سکوت چنان بود که صدای حامیان اصلاحطلب او را هم درآورد که انفعال رییس فراکسیون امید مجلس را نقد میکردند.
عارف در تمام ۴ سال، نقش موثری در مجلس نداشت و برخی او را دلیل اصلی شکست اصلاحطلبان در انتخابات مجلس یازدهم میدانند.
نمایندهای که سکوت نکرد
علی مطهری فرزند شهید مطهری از جمله چهرههای خبرساز مجلس دهم بود . وی در ۱۱ خرداد ۱۳۹۵ و در جریان رایگیری انتخابات هیئت رئیسه دائم دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، با کسب ۱۳۳ رای نایب رئیس دوم مجلس دهم شد. اتفاقی که به مذافق مخالفانش خوش نیامد و در همان سال ۳۰ نماینده برای سلب صلاحیت علی مطهری از نائب رییس مجلس درخواست دادند که البته به جایی نرسید و وی توانست با رای نماییندگان سه سال از این مجلس را بر کرسی نائب رییس تکیه بزند و البته در سال چهارم جای خود را عبدالرضا مصری داد.
مهمترین حاشیه مطهری در این دوره، نطق او درباره حصر کاندیداهای معترض سال ۸۸ بود که چنان مخالفان را عصبانی کرد که به سمت او حمله ور شده و برگه نطق اش را پاره کردند.
هنگام رای گیری سوال از وزیر دادگستری در مورد ادامه حصر اقایان کروبی و موسوی، جواد کریمی قدوسی نماینده عضو جبهه پایداری مردم مشهد ضمن برخاستن از صندلی خویش در اعتراض به طرح سوال مطهری فریاد ‘مرگ بر فتنه گر’ سر داد، سپس محسن کوهکن، حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهین شهر و نادر قاضی پور نماینده ارومیه ، ناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان، علی ادیانی نماینده قائمشهر نیز با برخاستن از صندلی فریاد ۲-۲ در اعتراض به صحبتهای مطهری سر دادند و خواستار دادن تذکر به او بودند.
فرزند شهید مطهری در نهایت با ردصلاحیت شورای نگهبان، نتوانست در محلس یازدهم حضور یابد.
نمایندگان در زندان؛ از دعوای سیاسی تا فساد اقتصادی
در ماههای ابتدایی مجلس دهم حکم جلب محمود صادقی نماینده تهران صادر شد که با شکایت ۸ شاکی خصوصی احضار شده بود. در روزهای اخیر نیز حکم محکومیت این نماینده تهران در مجلس دهم اعلام شد.
ماجرا به ۶۳ حساب جنجالی دستگاه قضا برمیگشت که باعث شد محمود صادقی شبانه تهدید به بازداشت شود. او حالا در انتظار اجرای حکم حبس خود است.
فریدون احمدی و محمدعزیزی نمایندگان زنجان و ابهر نیز از دیگر نمایندگانی بودند که به اتهام اخلال در بازر خودرو در مرداد ۹۸ بازداشت شدند که البته با قرار وثیقه ۱۰ میلیارد تومانی از اوین آزاد شدند و روز گذشته نیز سخنگوی قوه قضاییه خبر از محکومیت این دو نماینده به جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور داد.
فساد اخلاقی، اتهامی که سربسته ماند
سلمان خدادادی نماینده ملکان در مجلس نیز از دیگر نمایندگان پرحاشیه مجلس دهم بود. در آبان ۱۳۹۷ تصویری از صحبتهای زنی به نام زهرا نویدپور در تلویزیون جمهوری آذربایجان پخش شد که حاوی جزئیاتی از ادعاهای او دربارهٔ سلمان خدادادی بود.
او در این ویدئو میگفت این مقام ایرانی، از او که متقاضی شغل بوده، سوءاستفاده جنسی کردهاست و پس از آن از سوی این نماینده مجلس و اطرافیانش تهدید به مرگ شدهاست. که البته مدتی بعد خبر خودکشی این فرد منتشر شد .
در ۲۲ اسفند ۱۳۹۷، سایت خبری رکنا اعلام کرد خدادادی در پرونده زهرا نویدپور با اتهام «رابطه نامشروع»، به ۲ سال انفصال از خدمت و تبعید و ۹۹ ضربه شلاق از سوی شعبه ۵ دادگاه کیفری استان تهران محکوم شدهاست. در مهر ۱۳۹۸ دیوان عالی کشور حکم تبعید، شلاق و انفصال از خدمات دولتی خدادادی به جرم زنا را نقض کرد و آن را برای رسیدگی مجدد به شعبهای دیگر فرستاد.
روز پراسترس بهارستان؛ داعش، مهمان ناخوانده شد
صبح ۱۷ خرداد ۹۶ مجلس شورای اسلامی شاهد اتفاقی دردناک بود . حمله عوامل داعش به ساختمان بهارستان که در نتیجه آن ۲۲ نفر (۱۷ نفر شهید شدند و ۵ مهاجم نیز کشته شدند و ۵۲ نفر نیز زخمی شدند.
در حدود ساعت ۱۰:۳۰ دقیقه تیراندازی در درب ورودی ساختمان مجلس شورای اسلامی آغاز شد که چهار نفر با تیراندازی یکی از مهاجمان زخمی شده و روی زمین افتادند. سه نفر از زخمیها از حفاظت و خدمه مجلس بوده و یک نفر نیز از شهروندانِ مراجعهکننده به مجلس بود.
پس از زمانی کوتاه، بالگردهای نیروی انتظامی بر فراز مجلس به پرواز درآمدند و همهٔ دربهای ورود و خروج مجلس بسته شد. در پی آن نیروهای امنیتی در راهروی اصلی ورودی مجلس حضور یافتند. بیرون مجلس نیز خیابانهای منتهی به آن مسدود شدند و نیروهای امنیتی در آنجا حضور گسترده یافتند. مهاجمین مسلح به کلاشینکوف و سلاح کمری بودند.
در تمام طول حمله داعش به مجلس، نمایندگان جلسه علنیشان را تعطیل نکردند.
خندههای مجلسی به پاستور
در سال ۹۶ پس از روی کارآمدن مجدد حسن روحانی و تشکیل دولت دوزادهم حال نوبت به نمایندگان مجلس دهم بود که به کابینه پیشنهادی رییس جمهور رای دهند .
مراسم تحلیف دوازدهمین دوره ریاست جمهوری در ۱۴ مرداد ۱۳۹۶ در مجلس شورای اسلامی برگزار شد. پس از این مراسم حسن روحانی به عنوان هفتمین رئیس جمهور ایران ابقا گردید.
روحانی در ۱۷ مرداد ۱۳۹۶ هیئت وزیران پیشنهادی خود را منهای وزیر علوم برای کسب رای اعتماد به مجلس معرفی کرد.
بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی از روز سه شنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۶ در صحن علنی مجلس آغاز گردید. در نهایت تمامی وزرا به جز وزیر پیشنهادی نیرو رای اعتماد گرفتند.
البته در طول عمر مجلس دهم سه وزیر کار راه و کشاورزی در سال ۹۶ استیضاح شدند که توانستند مجدد رای اعتماد بگیرند و در سال ۹۷ نیز مجددا وزیر کار علی ربیعی استیضاح شد که وی نتواست مجدد به ساختمان وزارت کار و امور اجتماعی بازگردد.
در این دوره روابط دولت و مجلس آنقدر خوب بود که منتقدان، نمایندگان را وکیل الدوله مینامیدند. با این حال حوادثی چون افزایش قیمت ارز و گرانی ناگهانی بنزین و اعتراضات آبان به این ماه عسل پایان داد.
سلفی خاطرهانگیز و برجامی که نماند
مردادماه سال ۹۶ و در حاشیه برگزاری مراسم تحلیف رئیسجمهوری دوره دوازدهم، انتشار تصاویری از سلفی گرفتن برخی نمایندگان موگرینی آن هم در صحن پارلمان جنجالساز شد. این موضوع که بهسرعت در رسانههای بیگانه نیز بازتاب یافت، موجی از اعتراضات را به دنبال داشت . این اقدام نمایندگان که بیشتر متعلق به فراکسیون امید مجلس بودند دستاویزی شد برای حملات طیف های مخالف اصلاح طلبان در مجلس تا جایی که هشتک سلفی حقارت در اعتراضات مجازی مخالفان خودنمایی میکرد.
این “لوور” پردردسر برای آقای نماینده
اسفند ۹۶ بود که اکبر رنجبرزاده نماینده مجلس هنگام سخنرانی در جلسه استیضاح وزیر جهاد کشاورزی، مطالبی را درباره موزه «لوور» پاریس مطرح کرد اما موفق نشد نام «لوور» را به خوبی تلفظ کند.
به جز این، ماجراهای دیگری چون سرقت سکه و دلار از خانه یک نماینده و ماجرای شعرخوانی برخی دیگر هم هرازچندگاهی حاشیهساز میشد.
شکستن تابو سوال؛ زور مخالفان به استیضاح روحانی نرسید
تابستان سال ۹۷ بود که طرح سوال از رییس جمهور کلید خورد و شهریور ۹۷ حسن روحانی رییس جمهور در نامه ای به علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد برای پاسخگویی به سوال نمایندگان روز سهشنبه (۶ شهریور) در پارلمان حضور مییابد.
پس از اینکه طرح سؤال از رئیسجمهور درباره عملکرد موسسات مالی و اعتباری به دلیل از حد نصاب افتادن امضاهای آن از دستورکار خارج شد، با بالا گرفتن نوسانات ارزی در کشور، که تقریبا از پاییز ۹۶ اوج گرفت، نمایندگان مجلس دوباره طرح سؤال از رئیسجمهور را با ۵ محور پیرامون علت نوسانات موجود در بازار ارز و کاهش ارزش پول ملی با امضای ۷۱ نماینده کلید زدند.
نمایندگان مجلس دهم سوالاتی با محورهای ناتوانی دولت در کنترل قاچاق، استمرار تحریمهای بانکی، ضعف دولت در ایجاد اشتغال، رکود اقتصادی در سالهای اخیر، افزایش شتابان نرخ ارز و کاهش ارزش پولی کشور را با ۱۰۰ امضا تدوین و تقدیم هیئترئیسه مجلس کردند.
بالاخره سؤال از رئیسجمهور روز سهشنبه دوم مرداد ۹۷ با حضور نمایندگانی از دولت و نمایندگان سؤالکننده از رئیسجمهور در کمیسیون اقتصادی مجلس بررسی و در نهایت مقرر شد اگر تعداد امضاهای طرح سؤال از رئیسجمهور، طبق ماده ۲۱۲ آییننامه داخلی قوه مقننه و ظرف یک هفته، از ۷۳ امضا کاهش پیدا نکند، آقای روحانی در یک جلسه علنی برای پاسخ به سؤال نمایندگان حضور یابد. و در نهایت شهریور رییس جمهور برای پاسخگویی به بهارستان آمد.
سال پیش مجتبی ذوالنوری نماینده منتقد روحلنی برای استیضاح رئیس جمهور دورخیز کرد که بی نتیجه ماند.
مجلس سپاهی
فروردین ۹۸ بود که با اعلام آمریکا مبنی بر قرار گرفتن نام سپاه در لیست گروه های تروریستی نمیاندگان مجلس در اقدامی هماهنگ اقدام به پوشین لباس سپاه در جلسه علنی مجلس کردند.
تراژدی فشار پیامکی برای “اف ای تی اف”
تصویب لوایح اف ای تی اف از جمله طرحهای جنجالی مجلس دهم بود طرحی که مخالفان و موافقان جدی داشت.
افایتیاف یا گروه ویژه اقدامات مالی یک سازمان غیردولتی است که سیاستها و استانداردهای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم را وضع کرده و ارتقا میدهد. این سازمان در سال ١٩٨٩ تاسیس شده و مقر آن در پاریس است.
این لایحه که بعد از بحث و بررسی های فراوان به تایید بهارستان نشین ها رسید با سد شورای نگهبان برخورد کرد و پس از رفت و برگشت به مجلس به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع داده شده که تاکنون وضعیت آن مشخص نشده است.
منتقدان با ارسال پیامکهایی که بعدا معلوم شد از مشهد بوده، نمایندگان را تحت فشار قرار دادند که این لوایح را رد کنند. این لوایح در یک بنبست قانونی در نهایت بی نتیجه ماند.
طرح اختلاف بر سر FATF باعث شد مطالبه شفافیت آرای نمایندگان مطرح شود. مطالبهای که علی لاریجانی در گفتگوی اخیر تلویزیونیاش به طعنه گفت، ابتدا باید سایر دستگاهها به شفافیت مجلس برسند.
رد صلاحیت، پایانی بر پرونده مجلس امید
رد صلاحیت گسترده نمایندگان مجلس دهم برای انتخابات مجلس یازدهم از دیگر حواشی این مجلس بود. شدت این ردصلاحیتها در حدی بود که در بررسی های اولیه شورای نگهبان اعلام شد بیش از ۹۰ نفر نمایندگان مجلس رد صلاحیت و یا عدم احراز صلاحیت شدند آماری که البته با بررسیهای مجدد شورای نگهبان این آمار کاهش یافت .
شورای نگهبان با رد نمایندگان اصلاحطلب و اصولگرا، سختگیری بیسابقهای به خرج داد. در اعتراض به این وضعیت، اصلاحطلبان از صدور لیست در انتخابات چشمپوشی کردند.
در انتظار یک مجلس متفاوت
به این ترتیب پرونده مجلس دهم با همه متن و حاشیههایش امروز بسته شده و از هفته دیگر، مجلسی متفاوت در ساختمان بهارستان تشکیل میشود.
آیا این مجلس جدید مقدمهای بر تغییرات سیاسی بعدی خواهد بود؟ باید مناظر ماند و دید.
- کد خبر 59138
- پرینت