به گزارش سپیدخبر،شهریورماه سال ۹۶ بود که ساختمان میرزا یوسف خان شبان مشهور به خانه شبان در محدوده سبزه‌میدان رشت (روبروی بیمارستان امیرالمؤمنین) توسط یک پیمانکار غیربومی علیرغم تمام تلاش‌های صورت گرفته توسط فعالان فرهنگی و اجتماعی شهر رشت تخریب شد.

این اتفاق در شرایطی رخ داد که مجوز تخریب این ساختمان در یک مرحله توسط شهرداری منطقه دو رشت ارائه شده بود اما خیلی زود و زمانی که شهردار وقت متوجه ارزش ساختمان شد طی نامه‌ای حکم منع تخریب را صادر کرد اما با عدم همکاری لازم توسط میراث فرهنگی گیلان این ساختمان در عصر یک روز جمعه بدل به تلی از خاک شد.

اما از میرزا یوسف خان شبان چه می‌دانیم؟! میرزا یوسف خان شبان اولین شهردار فومن بود که خانه پدری خود در رشت را تبدیل به دفتر مراجعات مردمی کرده بود. البته گفته می‌شود این یک پوشش برای فعالیت مشروطه خواهان گیلانی بود تا این ساختمان با نام کمیته سری ستار در راستای پیروزی بر استبداد صغیر محمدعلی شاه قاجار مورد استفاده قرار گیرد.

در خصوص این ساختمان که ارزش بالایی از نظر تاریخ مشروطه داشت گفته می‌شود که در آن محفلی سری توسط عده‌ای از مشروطه‌طلبان گیلان در رشت که اعضای شناخته شده آن میرزا کریم‌خان رشتی – عبدالحسین خان سردار محیی – میرزا محمدعلی مغازه تبریزی – علی‌محمد خان تربیت تبریزی – سید اشرف‌الدین حسینی نسیم شمال- میرزا حسین کسمایی- سید یحیی ناصرالاسلام ندامانی -احمدعلی خان امشه‌ای – عباس خان امشه‌ای – حسن خان عمیدالسلطان- آقاگل اسکندانی(میخ فروش) بودند، تشکیل می‌شد.

ابراهیم فخرایی از صاحب نظران جنبش جنگل در کتاب”گیلان در جنبش مشروطیت” می‌نویسد: نام کمیتهٔ سری “ستار” رشت، به عقیده بعضی‌ها از آن جهت انتخاب شد که می‌بایست نامش پنهان بماند و افرادش شناخته نشوند. چون به محض شناخته شدن دستگیر و اعدام می‌شدند. عده‌ای هم عقیده دارند آن را به خاطر مجاهد مشهور ستارخان “ستار” گذاشته بودند.

در مورد سیستم سازمانی این کمیته سری گفته می‌شود میرزا کریم‌خان رشتی در رأس کمیته سری قرار داشت. جلسات کمیته در محله سبزه‌میدان در خانه میرزا یوسف خان شبان (معاون دیوان) که در ضمن شوهر خواهر مدیر الملک بود، تشکیل می‌شد. شاید یکی از بزرگ‌ترین حوادث رخ داده توسط این کمیته سری را کشتن سردار افخم حاکم ایالت گیلان در رویداد باغ مدیریه بتوان عنوان کرد. سردار افخم از مخالفین سرسخت مشروطه که در تهران با سرکوب آزادی خواهان مشروطه طلب ارادت خود را به محمدعلی شاه قاجار ثابت کرده بود، به‌عنوان حاکم ایالت گیلان منصوب شده بود که توسط مجاهدین گیلانی و زمانی که برای یک میهمانی در باغ مدیریه حضور داشت به قتل رسید. رویداد باغ مدیریه نه‌تنها مظهر خشم و نارضایتی گیلانیان علیه ظلم حکام وقت گردید، بلکه بازتاب آن در سراسر ایران روحی تازه به مشروطه‌طلبان و آزادی خواهان داد و بلادرنگ برخی افراد حکومتی که موضوع انقلاب مشروطه را جدی دیدند به‌صف مخالفین حکومت پیوستند.

حال اما ساختمان کمیته ستار یا همان خانه شبان تخریب شده است. خانه‌ای با ارزش بی‌نظیر در تاریخ مشروطه، اما طی یک سال و نیم گذشته اعضای شورای شهر، مجموعه شهرداری رشت و میراث فرهنگی استان گیلان برای بازسازی این بنا چه کرده‌اند؟! آن‌هم در شرایطی که در شهرهایی چون تبریز که نقش آنان در نهضت مشروطه چه‌بسا بسیار کمرنگ‌تر از گیلانیان بوده تمام تلاش خود را برای حفظ نام مشروطه خواهان تبریزی و رویدادها و وقایع آن دوران صورت داده‌اند.

رشت۲۰،