به گزارش غیرمنتظره و به نقل از توسعه ایرانی، قبوض نجومی برق بین کاربران ایرانی حسابی حاشیه‌ساز شده است. تعداد زیادی از مشترکان برق با اشتراک تصاویری از قبض برق خانه‌هایشان برای سایر کاربران نوشته‌اند که در تابستان امسال با ارقام درشتی در قبض برق خود مواجه شده‌اند. ارقامی که گاهی به یک میلیون تومان نزدیک شده است و حالا به بسیاری از مشترکان برق شوک وارد کرده است. اما اصل ماجرا چیست؟ رایگان شدن برق ۱۰ میلیون مشترک با آغاز حذف یارانه برق در اقتصاد ایران؟

ماجرای قبض های نجومی چیست؟

امسال تابستان صرف‌نظر از قطع مداوم برق در اوج گرما، قبض‌های نجومی هم مشترکان برق را شوکه کرده است. برخی ادعا می‌کنند افزایش قیمت چشمگیر و چندین برابری بهای قبوض برق همیشگی خود را رویت کرده‌اند که گاهی تا ۱۰ برابر هزینه‌های قبلی نیز اعلام شده است.

مثلا  در یک منزل مسکونی با متراژ کم در دوره قبل ۱۰۰ هزار تومان قبض برق آمده اما در این دوره به یک باره با همان میزان مصرف مشترک چیزی حدود ۶۰۰ هزار تومان باید بپردازد. این در حالی است که برخی دیگر از مشترکین قبض‌های میلیونی را هم تجربه کرده‌اند. با این حال مدیران صنعت برق معتقد هستند که اشتباهی در کار نیست و اشکال از مصرف بالای مشترکان است.

 مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق در خصوص فیش برق نجومی برخی مشترکان پرمصرف، به افزایش ۲۳ درصدی تعرفه برق این افراد در سال ۱۴۰۰ و همچنین محاسبه تعرفه ۸۰۰ تومانی برای مصارف مازاد بر دو برابر الگوی مصرف این افراد اشاره می‌کند.

او به صدا و سیما توضیح داده است: با توجه به این که امسال نسبت به سال گذشته گرمای هوا بیشتر بود، میزان استفاده از وسایل سرمایشی هم بیشتر شده و چون تعرفه‌ها پلکانی است به ازای هر ۱۰۰ کیلووات ساعت افزایش برق، تعرفه برق هم افزایش دارد.

 طبق تعریف وزارت نیرو در ایام گرم سال و در مناطق عادی، سقف مجاز مصرف مشترکان ۳۰۰ کیلووات ساعت در ماه است. در صورتی که مصرف مشترک از این میزان بیشتر شود، فرد پرمصرف تلقی می‌شود و بر این اساس ۱۶ درصد تعرفه با رقم بیشتری محاسبه می‌شود. این در حالی است که تعرفه برق در اردیبهشت امسال هم حدود ۷ درصد افزایش داشته است. این رقم به ازای هر کیلووات ساعت  ۸۰۰ تومان است.

فقط ۲ درصد مشترکان قبض برق نجومی داشته‌اند

در حالی‌که سخنگوی صنعت برق کشور گفته است که فقط ۲.۶ درصد مشترکانی هستند که مازاد بر دو برابر الگو مصرف دارند، نماینده مردم رامیان و آزادشهر در مجلس به دغدغه جدید مردم در خصوص رقم بالای قبوض برق مشترکان خانگی اشاره کرد و گفت: رقم نجومی قبض برق با وجود قطعی‌ روزانه ۵ تا ۷ ساعت برای مشترکین خانگی در روستاها و شهرهای کم جمعیت غیرقابل‌قبول بوده و وزارت نیرو باید در این خصوص توضیح دهد. غلامعلی کوهساری گفته است: شماری از شهروندان حوزه انتخابیه بنده قبوضی را ارسال کردند که ارقام آن عجیب و غیر قابل باور بود، ارقامی همچون ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، یک تا دو میلیون تومان، آن هم برای خانواده‌های کم جمعیت در روستاها و شهرهای کوچک با مصرف حداقلی و بدون بدهی به هیچ عنوان قابل قبول نبوده و حتما باید مورد بررسی قرار بگیرد.

همچنین رسول فرخی میکال، نماینده مردم لاهیجان در مجلس گفته است: مردم بی‌برقی را تحمل کردند اما دیگر توان پرداخت قبوض نجومی را ندارند. قبض یک خانواده که نهایتا ۲۰۰هزار تومان بود، در عرض یک ماه به ۲ میلیون تومان رسیده که به هیچ عنوان منطقی نیست بنابراین باید این قبض‌ها تعدیل شود چرا که در غیر این صورت منجر به یک نارضایتی خواهد شد.

برق ۱۰ میلیون مشترک رایگان شد

در همین حین وزارت نیرو خبر داده است که برق حدود ۱۰ میلیون مشترک هم رایگان شده است. بر اساس این گزارش تاکنون ۱۰میلیون و ۶۲۲ هزار مشترک در کشور حداقل یک بار در قالب مشترکان کم مصرف از قبض ۱۰۰ درصد رایگان استفاده کرده‌اند که از این تعداد، ۷۰درصد متعلق به مشترکان شهری

و ۳۰درصد نیز مشترکان کم مصرف روستایی هستند.

بر اساس مصوبه هیأت وزیران پیرامون رایگان شدن هزینه برق مشترکان کم مصرف در قالب طرح برق امید، آمار عملکرد توانیر در این طرح مشخص شد.

بر این اساس از مجموع ۱۵۲ میلیون ۸۴۵ هزار قبض صادر شده توسط شرکت توانیر در ۳۱ استان کشور از تاریخ اجرای مصوبه برق امید در ابتدای آبان ماه سال ۱۳۹۹ لغایت ۳۱ شهریورماه سال ۱۴۰۰ تا کنون ۲۲ میلیون ۶۸۹ هزار قبض مشترکان کم مصرف مشمول تخفیف ۱۰۰ درصدی این طرح شده‌است.

معاون برق و انرژی وزارت نیرو می‌گوید: بهای برق مشترکان پرمصرف بر اساس قانون بودجه به‌صورت غیریارانه‌ای و بر اساس الگوی افزایش پلکانی تعیین می‌شود. البته فقط برای میزان مازاد از دو برابر الگوی مصرف، تعرفه بر اساس نرخ غیریارانه‌ای برق محاسبه می‌شود

علاوه بر تعداد قبوض صادر شده مشترکان کم مصرف، ۷۵ میلیون و ۱۸۹ هزار قبض صادر شده در تاریخ مذکور متعلق به مشترکانی است که مطابق الگوی مصرف از انرژی برق استفاده می‌کنند. همچنین از تعداد قبض صادر شده، ۴۳ میلیون و ۶۴ هزار قبض نیز متعلق به پرمصرف‌هایی است که مشمول افزایش ۱۰ درصدی تعرفه برق شده‌اند. به استناد آمار یاد شده تاکنون ۱۰ میلیون ۶۲۲ هزار مشترک در کشور حداقل یک بار در قالب مشترکان کم مصرف از قبض ۱۰۰ درصد رایگان استفاده کرده‌اند که از این تعداد، ۷۰ درصد متعلق به مشترکان شهری و ۳۰ درصد نیز مشترکان کم مصرف روستایی هستند. لازم به ذکر است، تعداد قبوض مصرف صفر در قالب آمار محاسبه شده و با توجه به اینکه واحدهای مسکونی خالی و سکونت‌گاه‌های غیر رسمی مشمول استفاده از برق رایگان نیستند، از تخفیف ۱۰۰ درصدی بهره‌مند نشده‌اند.

چگونه به قبض‌های اشتباهی اعتراض کنیم؟

با این حال اگر مشترکان همچنان معتقد هستند که جزء مشترکان پرمصرف نبوده و رقم قبض برق آنها بیش از حد بالا بوده است می‌توانند اعتراض خود را از طریق سامانه برق من اعلام کنند. آن‌طور که همایون حائری، معاون برق و انرژی وزارت نیرو اعلام کرده، بیشترین رقم قبض‌ها برای دسته سوم مشترکان خانگی بسیار پرمصرف صادر شده که کمتر از ۳ درصد مشترکان معادل ۸۵۰ هزار مشترک را شامل می‌شود که بیش از دو برابر الگو مصرف داشته‌اند. به گفته او، بهای برق مشترکان پرمصرف بر اساس قانون بودجه به‌صورت غیریارانه‌ای و بر اساس الگوی افزایش پلکانی تعیین می‌شود. البته فقط برای میزان مازاد از دو برابر الگوی مصرف، تعرفه بر اساس نرخ غیریارانه‌ای برق محاسبه می‌شود.

به این ترتیب با توجه به توضیحات وی باید در نظر داشت که حذف یارانه برق آغاز شده است، این اقدام هر چند می‎تواند مورد تایید بسیاری از کارشناسان باشد اما نکته مهم در تبلیغات پررنگ رایگان شدن برق ۱۰ میلیون مشترک است. در حقیقت رایگان شدن برق ۱۰ میلیون مشترک به ۱۰ برابر شدن رقم قبض برق بسیاری دیگر از مشترکان انجامیده است و حتی نمایندگان مجلس اصولگرا نیز معتقدند این روند اشتباه است و باید اصلاح شود.