به گزارش غیرمنتظره و به نقل از فرارو، گمانه زنی‌های برخی تحلیلگران، حکایت از احتمال آغاز دور جدید مذاکرات تهران و واشنگتن در تاریخی نزدیک دارد. با این وجود، این موضوع هنوز به طور رسمی مورد تایید قرار نگرفته است. همچنین گرچه آتش بس میان اسرائیل و ایران پس از جنگی ۱۲ روزه برقرار شده است اما مشخص نیست معادلات سیاسی، منتهی به ادامه آتش بس می‌شوند یا شعله‌ور شدن مجدد آتش جنگ.

در حالی که سرنوشت دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا همچنان نامعلوم است عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران می‌گوید، این دو کشور بعد از پنج دور مذاکره در آستانه گشایشی تاریخی بودند که حمله اسرائیل آن را بر باد داد.

عراقچی طی مقاله‌ای که در روزنامه فایننشال تایمز نوشته تاکید کرده که حمله اسرائیل به ایران حین برگزاری مذاکرات، «خیانت به دیپلماسی» بود. همچنین مسعود پزشکیان در اظهارنظر اخیر خود اشاره کرد که شرط گفتگو با آمریکا تضمین برای‌عدم حمله نظامی به ایران خواهد بود. محسن جلیلوند، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل و استاد روابط بین الملل در گفتگو با فرارو به بررسی این موضوعات پرداخته است:

به نظر می‌رسد ایران آمادگی مذاکرات جدید را دارد

محسن جلیلوند به فرارو گفت: «صحبت‌های آقای عراقچی در خصوص این که گفته‌اند در ۵ دور مذاکرات دستاوردهایی بیش از همه دوره‌های پیشین به دست آمده را نوعی دیپلماسی خاص ایشان می‌دانم به هر حال این اظهارنظر بیشتر خطاب به ترامپ مطرح شده است. درخصوص دور جدید مذاکرات اما، اولین پرسش مهم این است که اساسا قرار است درباره چه موضوعی صحبت کنیم؟ آیا قرار است درباره برنامه هسته‌ای صحبت کنیم؟ مگر خود ترامپ مدعی نیست که برنامه هسته‌ای ایران را نابود کرده است؟ مذاکره درباره موضوعی که به ادعای آنان نابود شده معنایی ندارد. این در حالیست که هم ویتکاف و هم ترامپ بار دیگر درباره ادامه مذاکرات اظهارنظر کرده اند. بنابراین مذاکرات قرار است درباره موضوعی دیگر باشد. اخیرا ترامپ در اظهارنظری گفت که ایران باید مرگ بر امریکا و مرگ بر اسرائیل را کنار بگذارد. شاید بتوان از همین نوع اظهار نظر ترامپ درک کرد که حالا موضوع مذاکره، فراتر از برنامه هسته‌ای و موشکی است.»

وی افزود: «به نظر می‌رسد اکنون اسرائیل و آمریکا دوباره به مسئله‌ای رسیده‌اند که درباره آن اختلاف نظرهایی دارند. اسرائیلی‌ها در آرزوی تغییر نظام حاکم بر ایران و آمریکایی‌ها به دنبال تبدیل آن هستند. آمریکا حاضر نیست زیر بار هزینه‌های ایده اسرائیل برود. بنابراین بخش مهمی از پیچیدگی‌های این دور مذاکرات معطوف به نوع گفتمانی است که قرار است بین دو طرف شکل بگیرد. گفتمان مبتنی بر مسائل سیاسی پیچیده که از دید من حتی پیچیده‌تر از مسئله موشکی و هسته‌ای خواهد بود. اگر رد سخنان ترامپ را بگیریم، خواسته‌های او را شفاف‌تر می‌بینیم. او پیش از این نیز ادعایی تحت عنوان «تسلیم بی‌قید و شرط طرف ایرانی» را مطرح کرده بود. همین ادعا نشان می‌دهد ترامپ و تیم او چه سطح توقعی دارند با توجه به این که چنین ایده ای، عملا برای طرف ایرانی قابل پذیرش نیست. مسئله اسرائیل نیز مطرح است. همه چیز به شکل گام به گام شروع می‌شود.»

این تحلیلگر ارشد سیاسی ادامه داد: «شاید در گام اول تضمینی برای به موجودیت شناخته شدن اسرائیل نخواهند. اما احتمال این که برای حفظ امنیت اسرائیل، از ایران درخواست تضمین شود، بسیار بالا است. بنابراین موضوع مذاکرات بسیار خاص‌تر و حساس‌تر از همیشه است. در این دور مذاکرات، دعوا سر این که مذاکرات مستقیم است یا غیرمستقیم هم نخواهد بود. اکنون بیش از هر زمان دیگری حساسیت‌ها روی حل مسئله معطوف است. ترامپ بارها گفته تمایل بیشتری روی مذاکرات مستقیم دارد، حتی برای مدتی، مسئله سفر ویتکاف به ایران مطرح می‌شد. با توجه به جنس سخنانی که تاکر کارلسن با آقای پزشکیان داشتند، به نظر می‌رسد زمینه از سوی ایران برای رسیدن به توافق آماده است اما باید دید طرف مقابل چه رویکرد و رفتاری در پیش می‌گیرد.»

اسرائیل و آمریکا به دنبال ناتعادلی استراتژیک در ایران

این تحلیلگر ارشد سیاسی درخصوص آتش بس گفت: «این نکته مهم را نیز نباید فراموش کنیم که آتش بس میان ایران و اسرائیل، هنوز جایی ثبت رسمی نشده، هنوز پایداری قطعی ندارد و مشخص نیست آیا دوباره آتش جنگ در بازه زمانی کوتاه برافروخته می‌شود یا خیر. کاملا مشخص است که اسرائیل و آمریکا سعی کرده‌اند ما را در یک «ناتعادلی استراتژیک» قرار دهند. یعنی ما همیشه باید در حالت آماده باش و گوش به زنگ باشیم. هدف اسرائیل و آمریکا چیست؟ آن‌ها می‌خواهند هزینه‌های نظامی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بیشتری را به ما تحمیل کنند. همچنین آن‌ها قصد دارند با ادامه و امتداد این شرایط، میزان «تاب آوری» ایران را کاهش دهند. درواقع هدف آنان این است که با اعمال فشار و قرار دادن ایران در شرایطی نامشخص و مبهم، امکان برنامه ریزی بلندمدت را از دولتمردان سلب کنند. برای مثال دولت باید برای قیمت بنزین، ناترازی‌های انرژی، کمبود آب و امثالهم برنامه ریزی کند. اما در شرایطی که هنوز وضعیت آتش بس نامشخص باشد، دولت نمی‌تواند برای برنامه‌های بلندمدت خود بودجه‌بندی یا برنامه ریزی دقیق داشته باشد. بنابراین هدف فعلی اسرائیل و آمریکا همین فشارها است.»

وی افزود: «اما این که فکر کنیم آمریکا به دنبال افزایش زمان رسیدن به توافق خواهند بود نیز اشتباه است. آمریکا ترجیح می‌دهد هرچه سریعتر به نتیجه برسد. پیش از این نیز در گفتگویی با فرارو اشاره کرده بودم تعیین تکلیف شرایط فعلی تا پایان مرداد ماه خواهد بود. دیدار اخیر نتانیاهو و ترامپ نیز در همین راستا بود که به جمع‌بندی برسند. اگر توافق به نتیجه نرسد مسیر اجرای مکانیسم ماشه فعال می‌شود و سپس شاهد تغییرات دیگری خواهیم بود. در شرایط فعلی نمی‌توان به قطعیت صحبت از این کرد که آیا ممکن است دوباره جنگ شود یا نه یا اصلا چه زمانی جنگ رخ خواهد داد. آن‌هایی که گمانه زنی‌های قطعی درخصوص جنگ دارند، تحلیل‌هایی اشتباه ارائه می‌دهند. اکنون حتی تیم دیپلماسی نیز نمی‌تواند درباره موضوعات این چنینی به قطعیت اظهارنظر کند، بلکه مفاهیم کلی را مطرح می‌کند.»