به گزارش غیرمنتظره و به نقل از رویداد۲۴، مازیار وکیلی: سووشون نام رمانی نوشته یکی از مشهورترین نویسندگان زن ایرانی یعنی سیمین دانشور است. سیمین دانشور رمان سووشون را در سال ۱۳۴۸ هجری شمسی برای اولین بار منتشر کرد که به شدت مورد توجه مردم و منتقدین ادبی قرار گرفت. داستان سووشون در سال‌های پایانی جنگ جهانی دوم اتفاق می‌اُفتد که نیرو‌های متفقین به ایران حمله کرده‌اند. دانشور در این رمان داستان یک خانواده ملاک از طبقه متوسط را روایت کرده که ورود متفقین باعث برهم خوردن نظم زندگی آنها می‌شود. داستان از زاویه دید زری دختر خانواده روایت می‌شود که شخصیت محکمی دارد و تلاش می‌کند از خانواده خود در این دوران تاریخی حمایت کند.

سووشون به فراخور حال و هوای انقلابی آن دوران قرار است روایتی اساطیری و برآمده از متون کهن ادبیات ایران از ظلم رژیم پهلوی باشد. به همین خاطر است که دانشور تمرکز اصلی خود را بر روی این موضوع گذاشته است و کوشیده با پیوند اسطوره و تاریخ بیانگر ظلمی باشد که حکومت پهلوی بر مردم روا داشته است. در جایی از رمان به نقل از یکی از شخصیت‌ها که برای زری به سوگ یوسف نشسته نامه نوشته است می‌خوانیم: «گریه نکن خواهرم، در خانه‌ات درختی خواهد رویید و درخت‌هایی در شهرت و بسیار درختان در سرزمینت؛ و باد پیغام هر درختی را به درخت دیگر خواهد رسانید و درخت‌ها از باد خواهند پرسید: در راه که می‌آمدی سحر را ندیدی؟»

 از همین چند خط می‌توان به نیت و هدف نویسنده داستان از روایت چنین قصه‌ای پی برد و آن را با توجه به قصد نویسنده تحلیل کرد.

کارگردان سووشون کیست؟

کارگردان سووشون نرگس آبیار یکی از بجسته‌ترین نویسندگان و کارگردانان زن ایرانی سینمای ایران در سال‌های اخیر است. آبیار که فارغ التحصیل رشته ادبیات فارسی است، کارش را از سال ۱۳۷۶ و با نوشتن داستان آغاز کرد.

 او دو مجموعه داستان برای کودکان و نوجوانان (دو خط و زنی که همیشه یاس فلسفی داشت) و دو رمان بنام‌های عروس آسمان (براساس زندگی رابعه عدویه) و کوه روی شانه درخت (درباره هشت سال دفاع مقدس) را به رشته تحریر درآورد که دومی برنده جایزه هشتمین دوره جشنواره کتاب مقدس شد. آبیار تا به امروز هم پنج فیلم سینمایی ساخته است که هر کدام بنا به دلایل مختلفی مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفته است. فیلم اول او اشیا از آن‌چه در آینه می‌بینید به شما نزدیک‌تر است مورد توجه منتقدان قرار گرفت.

شیار ۱۴۳ که روایتی زنانه از دوران دفاع مقدس است باعث شهرت آبیار شد. نفس که شکل روایی خاصی دارد توانایی آبیار را در فیلمنامه نویسی نشان داد. شبی که ماه کامل شد ملودرام امنیتی آبیار تمام جوایز جشنواره فیلم فجر آن سال را درو کرد و ابلق یک فیلم فمنیستی بود که با نگاهی به جنبش جهانی می‌تو ساخته شده بود. این رزومه کاری آبیار را به عنوان گزینه اصلی برای اقتباس از رمان مشهور سووشون مطرح کرد.

همه حواشی سووشون به هنگام ساخت

سووشون از همان زمان ساخت تبدیل به یکی از پروژه‌های بحث برانگیز شبکه نمایش خانگی شد. این سریال که گران‌ترین سریال تولید شده در شبکه نمایش خانگی است چیزی در حدود ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه داشته و به واسطه همین هزینه بالا چندباری پلتفرم نمایش دهنده آن عوض شد تا این که سرانجام نماوا تولید و پخش آن را برعهده گرفت.

اما یکی از مهم‌ترین حواشی که در هنگام فیلمبرداری گریبان سریال را گرفت فیلمبرداری در باغ عفیف آباد شیراز بود که باعث شد این شائبه در فضای مجازی ایجاد شود که آبیار و گروهش با فیلمبرداری در این مکان تاریخی به آن آسیب جدی وارد کرده‌اند. فیلمبرداری در باغ عفیف آباد، ارگ کریم خان و خانه نصیرالملک باعث حساسیت مردم و فعالین حوزه میراث فرهنگی شد تا جایی که آنها برای جلوگیری از ادامه فیلمبرداری سووشون کارزاری راه انداختند که در متن این کارزار آمده است: «ما مردم شیراز، از تمامی مسئولان محترم درخواست داریم ساخت‌وساز‌های سریال سووشون در باغ عفیف‌آباد متوقف شود، چراکه این اقدامات ضربات جبران‌ناپذیری به این اثر ملی وارد خواهد کرد.» با این حال امیرحسین قاسمی، تهیه‌کننده سریال، در مصاحبه‌ای هرگونه آسیب به بنا‌های تاریخی را تکذیب کرد و گفت تمام ضوابط حفاظت از میراث ملی رعایت شده است. از طرف دیگر هنگام فیلمبرداری سریال ارگ کریمخان به روی گردشگران بسته شد که اعتراضات زیادی را به دنبال داشت. در پاسخ به این اعتراضات وزارت خانه میراث فرهنگی اعلام کرد سریال سووشون تلاشی برا معرفی هر چه بهتر اُستان فارس و مردم این منطقه کشور است و تا هنگام تکمیل مراحل فیلمبرداری حمایت از این سریال ادامه خواهد داشت.

بازیگران سریال سووشون

بهنوش طباطبایی و میلاد کی‌مرام نقش‌های اصلی این سریال یعنی زری و یوسف را بازی می‌کنند. زری همان زن روشنفکر و مخالف استثمار رمان دانشور است و کی‌مرام هم همسر تحصیل کرده اوست که با حضور قوای بیگانه در کشور مخالف است و در پایان هم به دست آنها کشته می‌شود. مجید صالحی که تماشاگران بیشتر او را به واسطه حضورش در آثار کمدی به خاطر دارند در این سریال نقش حاج آقا معتمد پدر یوسف را بازی می‌کند که می‌تواند باعث بازگشت مجید صالحی به دوران اوج شود. سام درخشانی هم که در این سال‌ها تمرکز خود را روی بازی در آثار کمدی گذاشته بود در سووشون نقش خان کاکا برادر یوسف را بازی می‌کند. خان کاکا شخصیت منفی سریال و نقطه مقابل کاراکتر یوسف است. آزاده صمدی و ترلان پروانه هم از دیگر بازیگران این سریال پربازیگر هستند. تیم بازیگران سریال سووشون نشان می‌دهد که باید منتظر یک سریال تماشایی باشیم که بازی‌های باکیفیت یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن است.

حواشی سووشون در راه پخش

ظاهراً سووشون هم یکی از سریال‌هایی است که برای گرفتن مجوز از ساترا به مشکل خورده است. شایعه شده که عده‌ای از مدیران ساترا تلاش کرده‌اند با ارائه یک ویدئو ۵ دقیقه‌ای تقطیع شده جلوی پخش سریال را بگیرند. سازندگان سریال هم اعلام کرده‌اند دو هزار دقیقه محتوا را در اختیار مدیران ساترا گذاشته‌اند تا مدیران با تماشای آن درباره سریال اظهارنظر کنند. در حالی که مدیران ساترا مدام اعلام می‌کنند روال اداری اخذ مجوز سریال سووشون در جریان است، تهیه کننده سووشون در مصاحبه‌ای عنوان کرده که مدیران ساترا حداقل مجوز پخش تبلیغات این سریال را بدهند تا بتوانند تبلیغات میدانی را آغاز کنند. از طرفی برخی رسانه‌های اصول گرا در حال فضاسازی علیه سریال هستند. مثلاً خبرگزاری دانشجو در گزارشی و با اتکا به تیزر سریال مدعی شد که سووشون قرار است صحنه‌های اروتیک و مسئله دار را نمایش دهد و به همین خاطر خواستار تعیین تکلیف خطوط قرمز این مسائل در سریال‌های شبکه نمایش خانگی شد. به نظر می‌رسد حواشی سریال سووشون هم چنان ادامه داشته باشد و باید منتظر ماند و دید آیا با توجه به این حواشی سریال نرگس آبیار پخش خواهد شد یا خیر.