به گزارش غیرمنتظره و به نقل از عصر ایران، جعفر محمدی: دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در رم برگزار شد. در این باره ۵ نکته قابل تأمل است:

۱- هر چند مذاکرات ایران و آمریکا در رم، پایتخت ایتالیا برگزار شد، ولی رم میزبان نبود و فقط مکان مذاکره بود؛ این بار نیز میزبان عمان بود و گفت و گوها در سفارت این کشور در رم و با واسطه‌گری وزیر خارجه عمان برگزار شد. اگر این مذاکرات به نتیجه برسد و صلح را برای منطقه به ارمغان بیاورد، جایگاه منطقه‌ای و جهانی عمان، بسیار تقویت خواهد شد. نگاه مثبت مردم ایران به عمان نیز مثبت‌تر می‌شود و روابط دو ملت، بیش از هر زمان دیگری مستحکم خواهد شد. حسن نیت عمانی‌ها تا بدین جای کار نیز، ستودنی است.

۲- برگزاری دور اول مذاکرات ایران و آمریکا در عمان، از آن نظر که بالاخره تابو شکست و دو طرف به طور علنی با یکدیگر گفت و گو کردند، حائز اهمیت فراوان بود و ارزش راهبردی داشت. با این حال، در مرحله نخست، موضوعات کلی مورد بحث قرار گرفتند و از این رو، تفاهم اولیه و کلی دور از انتظار نبود. نگرانی از این بود که بعد از بازگشت مذاکره کنندگان به کشورهایشان و بررسی نتایج دور اول، مذاکرات در دور دوم، با موانع جدی روبرو شود خاصه آن که در طول هفته گذشته، مواضع ضد و نقیضی از سوی آمریکا شنیده شد.

با این حال، بعد از ۴ ساعت مذاکره در رم، این نگرانی از بین رفت و با گزارش عراقچی از مذاکرات، مشخص شد که روند، همچنان رو به جلوست و مذاکره کنندگان توانسته‌اند گام‌های مثبتی برای رسیدن به مصالحه بردارند.

مهم‌ترین نشانه مثبت بودن روند مذاکرات ۲ چیز است:

اول این که قرار شده کار کارشناسی هیأت‌های فنی طرفین آغاز شود. معنای این سخن آن است که عراقچی و ویتکاف درباره چارچوب اصلی به توافق رسیده‌اند و حالا قرار است روش اجرای آن توسط هیات‌های فنی بررسی شود. مثلاً ممکن است درباره حد غنی‌سازی توافق شده باشد و حالا باید کارشناسان، روش‌های اجرایی و راستی آزمایی را بررسی کنند یا ممکن است درباره اصل رفع تحریم‌ها توافق شده باشد و کارشناسان باید موانع بانکی و قانونی و… را مورد مداقه قرار دهند.

دوم این که کارشناسان چهارشنبه کار خود را آغاز می‌کنند و عراقچی و ویتکاف روز شنبه نتایج کار آن‌ها را بررسی می‌کنند. این فاصله اندک زمانی نشان می‌دهد که کار سخت و زمان بری در میان نیست و این، نشانه مثبتی است.

۳ – تا بدین جای کار، گویا طرفین، هم خط قرمزهای خود را حفظ کرده‌اند و هم از خط قرمزهای مقابل عبور نکرده اند. یعنی ایران موفق شده اصل غنی‌سازی را حفظ کند و آمریکا نیز روی‌عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای پابرجا مانده است. اگر در ادامه مذاکرات نیز این تعامل برقرار باشد، امضای سند صلح، بسیار نزدیک است.

۴ – مکاتبه رهبر انقلاب و رئیس جمهور روسیه و نیز سفر عراقچی به مسکو قبل از عزیمت به رم هم نشانه قدرتمندی است از این که مذاکرات ایران و آمریکا به خوبی و با سرعت مناسب پیش می‌رود. روس‌ها همواره مخالف عادی‌سازی روابط ایران و آمریکا بوده‌اند ولی بعد از مکاتبه اخیر، از روند مذاکرات ابراز رضایت کرده اند. گو این که تهران توانسته سیاست توازن را برقرار کند و نگرانی روس‌ها را مرتفع یا دستکم مدیریت کند.
همچنین حضور رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در رم همزمان با مذاکرات ایران و آمریکا نیز نشان می‌دهد که آژانس نیز به روند مذاکرات خوش بین شده است.

۵ – هر چند مذاکرات تا این مرحله، حتی بهتر از آنی که تصور می‌شد پیش رفته و طرفین از آن رضایت دارند، ولی سیب سیاست که به هوا پرت می‌شود تا به زمین برگردد، هزار چرخ می‌خورد. بنابراین باید همچنان با نگرانی و دقت روند را پایید خاصه آن که سرسخت‌ترین دشمن مصالحه ایران و آمریکا، یعنی اسرائیل از هیچ کاری برای ایجاد اخلال مضایقه نمی‌کند، هر چند که تا بدین جای کار و علی الظاهر، ترامپ، ترمز تل آویو را کشیده است ولی نمی‌توان احتمال سنگ اندازی را منتفی دانست.

در مجموع، تا کنون، امید بر ناامیدی غالب است و امید که تا پایان نیز چنین باشد.