تصمیم جدید لبنان برای خلع سلاح حزب‌الله، فصل نوینی در معادلات داخلی و منطقه‌ای رقم زده که می‌تواند تاثیرات مهمی بر موقعیت ایران در خاورمیانه داشته باشد.

در سفر اخیر نتانیاهو به واشنگتن و مذاکرات با ترامپ، محور اصلی رایزنی‌ها آتش‌بس غزه و هماهنگی درباره ایران بود، اما چالش اصلی، آینده سیاسی و امنیتی خاورمیانه پس از جنگ است. اختلافات داخلی اسرائیل، چالش عربستان و قطر، کاهش قدرت نرم و بحران مشروعیت دولت نتانیاهو، بر پیچیدگی وضعیت افزوده است. آمریکا خواهان شکل‌گیری نظم فراگیر و عادی‌سازی روابط منطقه‌ای است؛ اما رقابت جبهه‌های «شمول‌گرا» و «مقاومت» آینده منطقه را مبهم ساخته است.

لحظه عبور از هر بحران، همان «دقیقه خودآگاهی» در دل بحران است. در این لحظه تاریخی اگر تصمیم سازان دستگاه سیاست خارجی ما بتوانند از بالا به خودشان بنگرند و از بیرون به نقش کلیدی که در سیستم موازنه قوای بلوک خاورمیانه ایفا می‌کنند نگاه کنند، آن لحظه، لحظه رهایی خواهد بود!

بازگشت ترامپ به قدرت و هم‌پیمانی مجدد او با نتانیاهو، می‌تواند خاورمیانه را به سوی تنش‌های شدیدتر سوق دهد. سیاست‌های ترامپ، از حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل تا بی‌توجهی به حقوق فلسطینی‌ها، نه‌تنها شکاف‌های داخلی اسرائیل را عمیق‌تر کرده، بلکه موجب خشم گسترده در جوامع عربی و بی‌ثباتی منطقه‌ای شده است.

یادداشت اخیر محمدجواد ظریف در مجله اکونومیست با واکنش‌های زیادی همراه شد. او در آن یادداشت درباره ضرروت ایجاد «مودت» میان کشورهای اسلامی سخن گفت و مطرح کرد که یکی از اولویت‌های طرح مودت برقراری آتش‌بس فوری در غزه، لبنان، سوریه و یمن است. برخی از این مواضع ظریف استقبال کردند و برخی طیف‌های سیاسی مخالف ظریف بر چین مواضعی تاختند و بار دیگر ظریف را چهره‌ای غرب‌گرا معرفی کردند.

جمهوری اسلامی نوشت: ماجرای سوریه در عین حال که یک معادله است، چندمجهولی هم هست. جای ما کجای این معادله است؟

ساختار سیاسی باردیگر در موضوع سیاست خارجی با افکار عمومی دچار چالش شد.

درحالی‌که آتش جنگ در خاورمیانه به‌طور فزاینده‌ای زبانه می‌کشد، از چینی‌ها صدایی برنمی‌خیزد. در سال‌های اخیر از چین به‌عنوان یکی از بازیگران اصلیِ نظام بین‌الملل نام برده شده است، اما آن‌ها از صحنۀ بحرانی که مهمترین منطقۀ نفت‌خیز جهان را در بر گرفته است، به کلی غایب‌اند.

ایرانی‌ها همچنین روابط دیپلماتیک خود را با امارات متحده عربی از سر گرفته اند و تهران به دنبال همکاری با ابوظبی در زمینه حمل و نقل هوایی و زیرساخت‌ها نیز می‌باشد. امارات تا آن جا پیش رفته که از ائتلاف دریایی به رهبری ایالات متحده در خلیج فارس خارج شده و با پیوستن به ائتلاف رقیب با حضور ایران موافقت کرده است.

کارشناس مسائل خاورمیانه به اصلاحات نیوز می گوید: طالبان باید متوجه شود که با یک دولت مقتدر روبه رو است. دولت به معنای state منظورم است نه دولت اقای رئیسی. طالبان آنارشسیت است و مداران کردن با طالبان به این معنا نیست که آنها هر غلطی که دلشان خواست انجام دهند.